Zeugenhouders die sperma bij Varkens KI Nederland bestellen weten dat het sperma houdbaar/te gebruiken is tot vier dagen na de dag van vangen. Met haar kwaliteitsprocedures en verdunner Solusem garandeert Varkens KI Nederland de spermakwaliteit ten minste tot de houdbaarheidsdatum. Nieuw onderzoek heeft echter uitgewezen dat een houdbaarheid van vijf tot zeven dagen mogelijk is. Een aanzienlijk deel van de klanten van Varkens KI Nederland gebruikt het sperma al langer en bestelt slecht één of twee keer in de week.
Het reproductie research platform heeft recent de voordelen van een langere houdbaarheid van het sperma op de agenda gezet. Marleen Broekhuijse van het research team is gevraagd om nieuwe verdunners te testen naast het momenteel gebruikte Solusem. “De mogelijkheid van sperma met een langere houdbaarheid biedt voordelen voor zowel de zeugenhouders, Topigs Norsvin als de ki-centra ”, volgens Marleen. ‘In het fokprogramma kunnen beren met de hoogste genetisch waarde breder ingezet worden omdat hun sperma een gehele week te gebruiken is. De ki-centra kunnen hun vangschema’s optimaliseren en de zeugenhouder kan met minder bezorgingen werken. Daarnaast betekent het voor internationale inzet van beren dat het sperma over langere afstanden getransporteerd kan worden”.
Ondanks dat de voordelen van een aanpassing erg aantrekkelijk zijn voor de gehele keten, is het proces van het beoordelen van de impact van de aanpassing erg gecompliceerd. Ten eerste moesten alle verdunners een uitgebreide laboratoriumtest doorstaan. Deze test omvatte het beoordelen van de monster van 10 verschillende beren voor elke verdunner op (progressieve) motiliteit en morfologie met het Computer Assisted Semen Analysis (CASA) systeem. De controle is uitgevoerd op de dag van vangen en na 3, 7 en 10 dagen. Daarnaast zijn alle verdunners getest op bacteriologie, geleidbaarheid, osmotische waarde en pH. Alle test zijn uitgevoerd op de laboratoria van Varkens KI Nederland.
Slacht test
Na laboratoriumtests is een slacht test gedaan in Nederland. Er zijn 400 gelten, geïnsemineerd met 4 verschillende verdunners, zijn op 35 dagen dracht geslacht. Marleen beoordeelde of de gelten drachtig waren, het aantal corpora lutea (gele lichaam) op de ovaria (eierstokken) gaf een indicatie van het aantal en de kwaliteit van de geproduceerde embryo’s. ‘Het verschil tussen het totaal aantal embryo’s en het totaal aantal corpora lutea helpt ons met het beoordelen van de vruchtbaarheid. Het aantal niet vitale en gedegenereerde embryo’s geeft ons dat over de embryo sterfte”, legt Marleen uit.
Alleen wanneer een verdunner naar tevredenheid gepresteerd heeft in beide test kan deze op productie bedrijf ingezet worden in veldtests. “Het is een groot risico de verdunners direct te gebruiken in veldtests vanwege de potentiële hoge kosten van lagere vruchtbaarheidsresultaten”.
Er zijn twee tests afgerond waarbij Solusem vergeleken is met drie andere commerciële verdunners uit de markt. “De laboratoriumresultaten van de eerst test lieten een verbetering van de spermakwaliteit tot 10 dagen van alle geteste verdunners zien. Er waren geen significante verschillen voor bevruchtingspercentage en het aantal embryo’s in de slachttest” onthult Marleen. “De leeftijd van de spermadosis (langere houdbaarheid) had wel een effect op het aantal embryo’s maar niet op het bevruchtingspercentage”.
Opschaling en inpassing
Varkens KI Nederland werkt momenteel aan een opschaling van de testresultaten op de totale beerpopulatie en bekijkt hoe ze deze voordelen voor de gehele keten tot maximale waarde kunnen maken. De grotere flexibiliteit die ontstaat door een betere houdbaarheid kan op verschillende manieren worden ingezet. Met deze ontwikkeling wordt gewerkt aan innovaties voor de varkenshouderij en blijft Varkens KI Nederland de beste producten leveren met best mogelijk borging van de kwaliteit.
Marleen Broekhuijse, PhD. Reproductie onderzoeker.
